Tài sản tốt nhất để đầu tư chính là cổ phiếu. Đó là nhận định của Jeremy Siegel, giáo sư tài chính tại Trường Wharton thuộc Đại học Pennsylvania. Đây là một nhận định thuyết phục với đầy đủ các số liệu thống kê chứng minh thực tế rằng không có nơi nào tốt hơn thị trường chứng khoán để đặt tiền vào trong dài hạn, tất nhiên nếu bạn có thể chịu đựng được mọi sự biến động giá trong ngắn hạn.
Cần nhớ rằng, mục tiêu chính của đầu tư là nhằm tăng sức mua trong dài hạn. Siegel theo dõi thị trường chứng khoán kể từ năm 1802 và chỉ ra rằng lợi nhuận thực tế (đã điều chỉnh lạm phát) từ danh mục cổ phiếu đa dạng đạt trung bình 6,6% mỗi năm, nghĩa là sức mua thực tế tăng gấp đôi gần như sau mỗi thập kỷ. Mức lợi nhuận thực tế này tương tự nhau trong thế kỷ không có lạm phát (thế kỷ 19) và thế kỷ lạm phát đáng kể (thế kỷ 20).
1) Cách đo lường rủi ro
Cách xác định và đo lường rủi ro là yếu tố tiên quyết trong đầu tư. Thực tế, trong ngắn hạn, cổ phiếu rất rủi ro và chúng ta có thể trải qua những giai đoạn khó chịu về mặt tâm lý đối với những biến động liên tục của thị trường. Tuy nhiên, Siegel nhấn mạnh rằng, về lâu dài, cổ phiếu lại là tài sản ÍT RỦI RO NHẤT. Cổ phiếu luôn là tài sản dẫn đầu trong mỗi giai đoạn 30 năm trở lên. Vì vậy trong một khoảng thời gian dài, việc không đầu tư vào cổ phiếu lại là một hành động rất rủi ro đối với việc bảo toàn sức mua cũng như sự thịnh vượng của bạn.
Khi là một nhà đầu tư cá nhân, bạn có lợi thế rất lớn so với các chuyên gia vì bạn có đủ khả năng theo đuổi mục tiêu dài hạn hơn nhiều. Các nhà đầu tư chuyên nghiệp (chẳng hạn như các nhà quản lý quỹ) thường đo lường hiệu quả hoạt động trên cơ sở hàng năm và như chúng ta thấy, lợi nhuận hàng năm trên thị trường chứng khoán rất biến động.
Và khi là một nhà đầu tư dài hạn, bạn có thể kiên nhẫn hơn nhiều, cho phép bạn vượt qua thời kỳ biến động và do đó không bị áp lực bán cổ phiếu vào những thời điểm ngớ ngẩn nhất.
2) Vấn đề về tăng trưởng
Đa phần mọi người đều tìm kiếm các lĩnh vực tăng trưởng cao hoặc các quốc gia có tốc độ tăng trưởng cao. Về mặt logic, điều này hoàn toàn tự nhiên khi một nhà đầu tư muốn nhìn thấy sự tăng trưởng, nhất là khi nó được phản ánh trong kết quả đầu tư. Tuy nhiên, theo giáo sư Siegel, điều đáng ngạc nhiên là, những lĩnh vực hoặc thị trường tăng trưởng cao này lại không mang lại lợi nhuận cao nhất cho nhà đầu tư. Có hai lý do chính cho trường hợp này:
1. Các lĩnh vực hoặc quốc gia tăng trưởng cao thường được định giá rất cao, điều này làm giảm lợi nhuận trong tương lai xuống dưới mức trung bình.
2. Các nền kinh tế hoặc lĩnh vực tăng trưởng cao thường phát hành nhiều cổ phiếu mới để duy trì sự tăng trưởng. Điều này dẫn đến ngày càng nhiều vốn (và sự chú ý) đổ vào những lĩnh vực này, điều này pha loãng sức mua của những người nắm giữ vốn hiện có và lợi nhuận sẽ thấp hơn.
Vậy cổ phiếu nào tạo ra lợi tức lớn nhất trong S&P 500 từ 1957-2012? Câu trả lời – đáng ngạc nhiên thay, lại là công ty thuốc lá Philip Morris, mặc dù số lượng người hút thuốc ở các nước phát triển giảm mạnh kể từ năm 1957.
Năm 1957, gần một nửa số người trưởng thành ở Mỹ hút thuốc nhưng đến năm 2012, con số này chỉ còn dưới 20%. Chắc chắn bạn sẽ nghĩ rằng điều này là không tốt cho một công ty thuốc lá hàng đầu. Tuy nhiên, nó đã tạo ra mức lợi nhuận vượt trội. Lý do cho điều này đơn giản. Philip Morris là một công ty có quyền định giá (họ có thể tăng giá sản phẩm một cách dễ dàng), họ không phải đầu tư lại vào sản phẩm của mình (vì vậy tiền mặt được trả lại cho cổ đông chứ không phải chi cho R&D) và không xuất hiện đối thủ cạnh tranh mới (hãy thử thiết lập một công ty thuốc lá mới cho mình!).
Điều này có nghĩa là ít vốn đầu tư vào lĩnh vực này, rào cản gia nhập rất cao, và do lo ngại về một ngành tăng trưởng suy giảm nên định giá vẫn ở mức hợp lý. Lợi tức trung bình hàng năm của Philip Morris từ 1957-2012 là 19,57%.
3) Tầm quan trọng của việc vươn ra toàn cầu
Theo Siegel, thị trường Hoa Kỳ chiếm chưa đến một nửa tổng vốn chủ sở hữu của thế giới. Tại sao lại giới hạn bản thân ở một quốc gia khi bạn có thể đầu tư trên toàn thế giới. Một số công ty tốt nhất như Unilever, Diageo, Nestle và Sanofi đều có trụ sở bên ngoài Hoa Kỳ.
Bạn có thể nghĩ rằng Hoa Kỳ là nơi tốt nhất để làm ăn. Không phải vậy, theo Siegel, lợi nhuận từ năm 1900-2012 ở một số nước như Thụy Điển, Úc và Nam Phi đều cao hơn ở Mỹ. Nhiều quốc gia khác chẳng hạn như Đan Mạch, New Zealand, Canada, Vương quốc Anh và Thụy Sĩ đã có lợi nhuận bằng Hoa Kỳ trong khoảng thời gian 112 năm đó. Hiện nay, thị trường nước ngoài chưa bao giờ dễ tiếp cận hơn đối với các nhà đầu tư trong nước và mở ra rất nhiều cơ hội. Chúng ta không cần bám lấy thị trường trong nước.
4) Biết giá trị của cổ đông đến từ đâu và làm thế nào để vượt trội hơn so với thị trường
Chúng tôi cho rằng điều quan trọng là phải hiểu rõ về cách tạo ra lợi nhuận và giá trị của cả cổ tức hiện tại và tương lai, chính là chìa khóa để định giá cổ phiếu. Điều này không có nghĩa là nếu một công ty không trả cổ tức thì nó sẽ không có giá trị. Điều quan trọng là khả năng trả cổ tức của một công ty. Ví dụ, Berkshire Hathaway nổi tiếng không trả cổ tức kể từ năm 1968 nhưng khả năng trả cổ tức của nó đã tăng lên rất nhiều kể từ đó, vì vậy công ty này được định giá cao hơn rất nhiều.
5) Tầm quan trọng của tài chính hành vi và tâm lý đầu tư
Trong ngắn hạn, thị trường chứng khoán có thể là một nơi rất nguy hiểm. Đừng quên rằng thị trường chứng khoán đã từng giảm gần 90% trong khoảng thời gian từ năm 1929 đến năm 1932. Gần đây nhất là năm 1973-1974, thị trường ở Anh đã giảm gần 75%. Bất chấp những đợt sụt giảm lớn này, thế kỷ 20 vẫn là một thế kỷ tuyệt vời đối với thị trường chứng khoán và điều quan trọng là bạn phải hiểu rằng thị trường trong ngắn hạn luôn biến động.
Nếu bạn đầu tư trong một thời gian dài, chắc chắn bạn sẽ thấy những khoản sụt giảm lớn, những tiêu đề đáng sợ, thành kiến, sự hoảng loạn và bong bóng. Công việc của bạn là cố gắng nhận ra những rủi ro này và tránh bị cám dỗ để thực hiện những hành động không có ý nghĩa về lâu dài. Tất nhiên, nói dễ hơn làm và luôn là điều “hiển nhiên” khi nhìn lại quá khứ.
Tóm lại, chúng tôi khuyên bạn tập trung vào các yếu tố cơ bản và cố gắng tìm kiếm doanh nghiệp chất lượng tốt với giá cả hợp lý. Nếu bạn không dành nhiều thời gian để nghiên cứu doanh nghiệp, thì cách tốt nhất là mua toàn bộ thị trường (như S&P 500) thông qua quỹ chỉ số chi phí thấp hoặc ETF, điều đã được chứng minh là sẽ có hiệu quả trong thời gian dài.
Theo: Jeremy Siegel – Stocks for Long run. Valueway 29/07/2021