“Trong ngắn hạn thị trường là một máy bỏ phiếu (ngẫu hứng), trong dài hạn thị trường là một cái cân (phản ánh chính xác giá trị)” – Benjamin Graham. Nhìn vào danh sách 52 tuần cao nhất và thấp nhất, bạn sẽ thấy các cổ phiếu này có giá biến động chênh lệch giữa giá cao nhất và giá thấp nhất lên đến 100%, thâm chí là cao hơn. Giá trị cổ phiếu thì khác, trong khoảng thời gian này giá trị cổ phiếu (giá trị doanh nghiệp) phần lớn không biến động hoặc không biến động nhiều như thế.
Tâm lý đám đông, hành vi bầy đàn của những người tham gia thị trường đã đẩy giá lên quá cao, vượt qúa giá trị cổ phiếu (over value) khi nhiều người cùng đua nhau mua một cổ phiếu, nhiều người mua khiến giá tăng lại lôi cuốn thêm nhiều người mua hơn. Ngược lại, hành vi bán tháo của họ khiến giá cổ phiếu giảm xuống mức thấp, giá giảm lại khiến nhiều người bán ra đẩy giá cổ phiếu xuống thấp dưới giá trị thực.
Buffett gọi hiện tượng này bằng thuật ngữ “Gương chiếu hậu”. Nghĩa là phần lớn nhà đầu tư mua, bán chứng khoán bằng cách nhìn vào gương chiếu hậu, họ sẽ tranh nhau mua cổ phiếu đẩy giá lên ngày càng cao khi nhìn vào gương và thấy thời gian vừa qua thị trường tăng điểm, cổ phiếu tăng giá. Ngược lại, khi nhìn vào gương và thấy thị trường giảm điểm, cổ phiếu giảm giá, họ lại đua nhau bán tháo. Hành vi của họ tạo ra định giá sai trên thị trường.
Nếu thị trường là hiệu quả sẽ không bao giờ có bong bóng xảy ra. Tuy nhiên, trong dài hạn thị trường là tương đối hiệu quả, khi cổ phiếu giảm đến một mức rất rẻ so với định giá, theo thời gian nó sẽ tăng trở lại hoặc khi cổ phiếu tăng đến mức vượt quá xa giá trị nó sẽ giảm về một mức giá hợp lý hơn. Bản chất của dòng vốn là luôn tìm đến nơi có khả năng sinh lời tốt nhất.
Nhà đầu tư giá trị tận dụng định giá sai trên thị trường, mua khi cổ phiếu đã giảm đến một mức thấp hơn đáng kể so với giá trị cổ phiếu, nắm giữ và bán ra khi cổ phiếu tăng trở lại mức giá hợp lý. Khoảng chênh lệch thấp hơn giữa giá mua và giá trị cổ phiếu gọi là biên an toàn (Margin of Satefy), nhà đầu tư giá trị sử dụng biên an toàn để bảo vệ khoản đầu tư trước rủi ro và để đạt được lợi nhuận cao trong dài hạn.
Nhà đầu tư Joe Greenblat đã đưa ra một khái niệm dễ hiểu về đầu tư giá trị: “Đầu tư giá trị đơn giản là tìm hiểu xem một cái gì đó đáng giá bao nhiêu và trả ít hơn rất nhiều để mua nó”.
Theo: Cyclist, Trần Quang Hiệp – Ban Quản trị Valueway.vn